d ordt~in~beeld

de Geschiedenis van Dordrecht in beeld
Oudste Stad van Holland

Traject 30
Van Reeweg Zuid naar Zeehaven


home

alle trajecten

tijdbalk

Bij onze wandeling zijn we nu bij de Zeehavenlaan in Wielwijk aangekomen. Lang voordat de wijk hier ontstond in de jaren 50 werden hier al in 1921 arbeiderswoningen gebouwd. Door sanering in de binnenstad en de stagnerende woningbouw in de Eerste Wereldoorlog ontstond er woningnood en was er behoefte aan deze woningen. Bovendien moesten arbeiders werkzaam in de nabijgelegen haven ook wonen. Later werd in de jaren 30 een aantal huizen gesloopt in verband met de bouw van een viaduct over de rijksweg. Ondanks de slechte kwaliteit bleef een deel van de woningen toch nog dertig jaar in gebruik. De architectuur van de oudere bebouwing in de Zeehavenbuurt is te vergelijken met bebouwing in Oud Krispijn.



Eeuwenlang kon Dordrecht profiteren van haar strategisch unieke ligging. Via het Hollands Diep en de Dordtse Kil was zij prima bereikbaar voor zeeschepen en via de rivieren ook voor binnenvaartschepen. Deze schepen vervoerden de goederen van overzee verder landinwaarts zodat een levendige handel kon ontstaan in Dordrecht. Zeker nadat Dordrecht het alleenrecht had gekregen om goederen op te slaan, het zgn. stapelrecht, werd Dordrecht steeds welvarender. Het is nu moeilijk voor te stellen, maar Dordrecht was voor zeeschepen ooit beter te bereiken dan zijn grote concurrent Rotterdam. Pas nadat de Nieuwe Waterweg werd gegraven kwam Dordrecht in een nadelige positie. Dordrecht probeerde het tij nog te keren met het graven van een haven voor de spoorbrug maar het bleek geen succes. Bij het steeds groter worden van de zeeschepen moest er vaker worden gebaggerd worden om de schepen toegang te geven tot onze stad. Deze tekening laat zien dat we toch ambitieus zijn gebleven om met een zeehaven een vooraanstaande rol te willen spelen. Dat blijkt wel uit deze tekening van de latere Wilhelminahaven.



Wat opvalt, is dat de zeeschepen toch nog relatief klein waren. Hier zien we de Zeehaven in bedrijf rond 1935. Het is nooit echt een succes geworden. De beste verbinding van Dordrecht naar zee bleek toch te lopen via de Nieuwe Waterweg zodat Rotterdam economisch in het voordeel was. De kans dat schepen alsnog door zouden varen naar Dordrecht werd steeds kleiner. Pas zeer recent is men tot het inzicht gekomen dat concurrentie met steden die in een betere situatie verkeren niet handig is. Beter is het gewoon de samenwerking te zoeken. Vanaf 1 januari 2013 is uiteindelijk het beheer van de haven door het havenbedrijf in Rotterdam overgenomen.



Op deze foto vermoedelijk uit de jaren 60 heeft de fotograaf zijn best gedaan een levendig tafereel vast te leggen. Het valt echter niet te ontkennen: De economische bedrijvigheid straalt er niet echt vanaf. Gehoopt mag worden dat de overname door het Rotterdamse Havenbedrijf een kentering zal laten zien. We mogen verwachten dat een Havenbedrijf met internationale allure in staat zal zijn het havengebied verder te ontwikkelen. Dordrecht zal hiervan profiteren door de creatie van nieuwe werkgelegenheid.



Hier wordt het veer afgebeeld van Wieldrecht naar ’s Gravendeel. De plaatsen Wieldrecht en de Mijl waren oorspronkelijk ambachtsheerlijkheden. Op initiatief van de ambachtsheren van Dubbeldam werden delen aangeslibd land in een polder verenigd. Zo ontstond in 1659 de polder Wieldrecht waarin de Mijl en Wieldrecht waren opgenomen. In 1856 werden de gemeenten met Dubbeldam samengevoegd. In 1970 werd het gemeente Dordrecht. Als we tegenwoordig naar 's Gravendeel reizen, gaan we door de Kiltunnel. We zouden daardoor bijna vergeten dat we op een eiland wonen. Deze kaart maakt dat in ieder geval weer eens duidelijk.



Even een onderbreking met een rubriek over vakantie in Dordrecht

In deze vakantieperiode gaan we eens op onderzoek waar de Dordtenaren vroeger naar toe gingen in hun vrije tijd. Het is niet verwonderlijk, dat we dan snel merken dat ook op dit gebied het water in onze omgeving een hoofdrol speelde. Een belangrijke organisator van reizen was Fop Smit. Hier zien we een ansichtkaart waarin deze vervoerder zijn watertochtjes aanbeveelde. Zelfs in vreemde talen werd de aandacht gevestigd op bootfahrten -watertrips en excursions sur eau. Met een beetje fantasie zouden we dit bedrijf de voorloper kunnen noemen van de latere VVV. Ook toen al werd geprobeerd bij buitenlanders belangstelling te wekken voor onze mooie omgeving. De Dordtenaren zelf zullen Fop Smit toch vooral voor nuttig vervoer naar Gorinchem of Rotterdam hebben gebruikt.



Al eerder zagen we dat de voorkant van onze stad zich aan de waterzijde bevond. Als men Dordrecht binnenkwam was dit bij het Groothoofd aan de Merwekade. Volgens de beschrijving van de kaart is hier het Groothoofd afgebeeld 'vóór aankomst der boot'. Zo te zien een drukte van belang. Aan de kleding en uitrusting maken we op, dat de bedrijvigheid vooral te maken had met allerlei zakelijke beslommeringen. Deze ansichtkaart is op 1 september 1903 door de Engelsman John D.Walker verstuurd vanuit Dordrecht naar ene miss Harvey in Liverpool. Hij beschrijft, dat hij meer dan 5 weken in Dordrecht was waar hij veel werk zou hebben verricht en dat hij 2 schilderijen zal tonen in de Liverpool tentoonstelling. Het lijkt er dus op dat hij zijn tijd besteed heeft om ons mooie Dordrecht te schilderen.



De boot is zojuist aangekomen. Deze ansichtkaart is verzonden in augustus 1911. Wij trekken de conclusie dat op deze plek gelukkig niet veel is veranderd in de afgelopen eeuw. De charme van deze locatie is daardoor nog steeds intact. De gebouwen zoals de Grote Kerk, De Damiatebrug, het Groothoofd, het hotel en zelfs de mooie bomenrij is er ondanks een uitdunning nog steeds. Tegenwoordig varen we dan wel iets sneller met de waterbus naar de nabij gelegen dorpen en steden in de omgeving. Het zou toch mooi zijn als we met de afgebeelde boot onze tripjes in de omgeving nog zouden kunnen maken. Vooral ten tijde van vakantie heeft snelheid immers niet de eerste prioriteit.



Op 11 juli 1925 werd deze vakantiekaart gepost vanuit Hoek van Holland. Op de achterzijde staat gedrukt dat het hier 'het vacantie-kinderfeest van Dordrecht' betreft. 'Het aankleeden na het pootje baden' is hier te zien. Het moet voor de jeugd van Dordrecht een zeer plezierig uitje geweest zijn. Verder dan Hoek van Holland kwam men in die tijd niet zo vaak.



Dat er echt werk werd gemaakt van zo'n vakantie kinderfeest laat deze kaart uit 1921 zien. Op deze wijze naar het strand gebracht worden is al een feest op zich. Wat zou het leuk zijn als er nog Dordtenaren zijn die zich dit feestje kunnen herinneren. Stel dat ze toen 7 jaar waren, dan zijn ze nu 100 jaar. Het moet toch mogelijk zijn, dat er nu nog senioren zijn in onze stad die zich deze gebeurtenis nog voor de geest kunnen halen. Hierbij doen we een oproep aan ze om hun verhaal aan ons door te geven.



Nog een feestelijk tripje in 1919. De Kamoro II is op de terugreis. De postzegel en daarmee de stempel waar de kaart op de bus is gegaan is helaas verwijderd. Waar de reis naar toe ging is ons dus niet bekend. Omdat de kaart is uitgegeven door de bekende uitgever A.G. Versteeg in Dordrecht gaan we er wel van uit dat het hier om een Dordts kinderfeestje ging Temeer omdat de afzender Cor zijn kaart stuurde naar de Vest 42 in Dordt. We zijn benieuwd of er nog iemand de bestemming van dit reisje aan ons kan vertellen.



home

alle trajecten

volgend traject