d ordt~in~beeld

de Geschiedenis van Dordrecht in beeld
Oudste Stad van Holland

Traject 26
Van Krispijntunnel naar Dubbeldamseweg...


home

alle trajecten

tijdbalk

Een landelijk tafereeltje van Dordrecht rond 1850. In de verte zien we de Grote Kerk zodat we ons een beetje kunnen oriënteren. Bij het maken van deze tekening behoorde dit gebied overigens nog tot Dubbeldam. Aan de mensen, die bij het huisje buiten zitten, valt op te maken dat het hier een uitspanning betreft. Wij gaan er van uit dat dit het vroegere zomerverblijf was van Crispijn van Outgaerden. Hij kocht dit gebouw in 1650 en het werd al snel een gezellig onderkomen. De sterke drank die werd geschonken zal hier zeker toe hebben bijgedragen. Ook veel kunstenaars ontmoetten elkaar op deze plek. Aangenomen wordt, dat hier het idee is ontstaan om het Tekengenootschap Pictura op te richten. Het gebied werd al snel ‘het land van Crispijn’ genoemd. Volgens de ansichtkaart is de tekening een steendruk van F.Boger. Dankzij deze tekenaar hebben we nu een getrouw beeld van hoe het Krispijn er in die tijd uitzag.



Hier op dezelfde locatie een ansichtkaart van de Krispijnseweg, hoek Brouwersdijk omstreeks 1920. Het gebouwtje rechts op de foto zien we ook nog op de tekening. De uitspanning zelf werd in de jaren dertig gesloopt. Het gebouw lag toen al niet meer in Dubbeldam want in 1904 annexeerde Dordt het zuidelijk deel van de Spuiweg. De oorspronkelijke loop van het zandpad is op de foto nog goed te zien. Dankzij de aanduiding van de kaart weten we dus nu exact waar het zomerverblijf van de latere naamgever van de wijk zich bevond.



Op deze kaart zien we weliswaar nog ‘Spuiweg’ staan ,maar feitelijk is dit de huidige Krispijnseweg. In 1917 werd dit deel van de Spuiweg namelijk voortaan Krispijnseweg genoemd. De spoorlijn had de weg doorsneden en een nieuwe naam moest aan alle onduidelijkheid een eind maken. Aan de linkerkant liggen uitgestrekte weiden die later in de jaren dertig van de vorige eeuw volgebouwd werd met arbeiderswoningen. Of de gemeente Dordrecht in die tijd veel verdiend heeft aan de uitgifte van de grond hebben wij niet kunnen achterhalen.



Een opname van de Bosboom Toussaintstraat rond 1932, een zijstraat van de Krispijnseweg. De melkboer zien we aan het werk met paard en wagen. In een fotoboek van oud Krispijn lazen we een interview met de laatste melkbezorger van Krispijn, de heer Willemen van de latere vishandel. Hij zou de laatste melkbezorger in Krispijn geweest zijn. Hij vertelde dat hij verhuisde naar het J.P. Heijeplein en daar een vishandel begon. Toevallig precies in het pand waar ooit de Dordtse Melkinrichting zat. Daar stond toen een tank van 4000 liter met losse melk. Met paard en wagen werd de melk onder de klanten verspreid. Achteraf vond hij het een goede keuze om toch maar de vishandel over te nemen. Hij begreep al snel dat er in het bezorgen van melk geen toekomst meer zat.



We kunnen vaststellen dat in één eeuw het gebied hier dus totaal is veranderd. De Krispijnseweg is hier gereed gemaakt voor het snelverkeer en een keurige afscheiding verraadt dat ook nog voldoende ruimte voor de fietser en wandelaar werd gereserveerd. De gebouwen aan de rechterzijde van de Krispijnseweg waren bijzonder. Zij waren opgetrokken van een materiaal dat vrijgekomen was na de bombardementen op Rotterdam. De bouwer van Wijnen had een procedé ontdekt om het puin te vermalen en om te vormen tot een soort korrelbeton. Hiervan werden na de oorlog in Krispijn en met name in Nieuw Krispijn veel woningen gebouwd. Nu worden de woningen geleidelijk weer gesloopt en het puin definitief afgevoerd. Het zou toch mooi zijn als er in ieder geval één blok behouden blijft ter nagedachtenis aan de bombardementen in de oorlog en zou blijven staan als symbool van vindingrijkheid van onze Dordtse bouwers. Daarbij speelt natuurlijk ook in onze gedachte, dat wij beiden in dit soort woningen zijn opgegroeid en van een mooie jeugd hebben genoten. Wat gelukkig in honderd jaar niet is gewijzigd is en blijft onze trouwe Dordtse Dom. Hij torent al eeuwen hoog boven de stad uit en blijft ons een vertrouwd gevoel van herkenning geven.



Een halve eeuw geleden werd in Dordrecht al lang niet meer voor de eeuwigheid gebouwd. Dit pand op de hoek van de Mauritsweg en Nassauweg is hier een voorbeeld van. In die tijd werd zo efficiënt mogelijk gewerkt en versiering vond men vooral niet nodig. Dat het gebouw hierdoor een eentonige uitstraling kreeg werd voor lief genomen. Het was goedkoop en na 50 jaar zou het toch zijn "wie dan leeft dan zorgt". Omdat de politie dit gebouw in gebruik nam, moest het wel enig gezag uitstralen. Pilaren bij de ingang zorgden hiervoor en het insigne van de politie op het platte dak zou de waardigheid compleet moeten maken. Enkele jaren geleden ging het pand desondanks roemloos tegen de vlakte en werden er spiksplinternieuwe zorgappartementen neergezet. De ludieke naam Prinsemarij voor het nieuwe pand -een oud woord voor politie- is nu nog het enige wat ons herinnert aan dit pand. De kei op deze foto ligt daar overigens nog steeds al staat hij niet meer zo fier overeind.



Hier vlakbij aan de Mauritsweg nog zo'n voorbeeld uit dezelfde wegwerpcultuur. Niemand zal er een traan om hebben gelaten dat dit gebouw ook niet ouder mocht worden dan zo'n 50 jaar. De uniformiteit straalt je tegemoet en dat verveelt snel. Ook hier bleek het geven van een andere nuttige bestemming duurder, dan maar gewoon slopen van het pand. Het fenomeen bejaardenhuis of verzorgingshuis is zelfs nu al geschiedenis. Ouderen geven aan dat ze het liefst zo lang mogelijk in hun eigen omgeving blijven wonen. Ook de overheid staat -mede ingegeven door de hoge kosten- een zogenaamde participatiesamenleving voor ogen, waarbij wij allemaal maar voor elkaar moeten gaan zorgen. Toch vinden we het jammer dat het gebouw is verdwenen. Als tieners gingen we namelijk wel eens stiekem met de lift naar boven en genoten we dan van het fraaie uitzicht over de stad. Totdat een boze bejaarde ons dan te kennen gaf dat dit zeker niet de bedoeling was en hij ons de deur wees. En dit uitzicht zullen we dus nu nooit meer zien..



Deze belangrijke toegangsweg - de Dubbeldamsche Weg -was eeuwenlang de verbinding tussen de relatief kleine stad Dordrecht en de grote gemeente Dubbeldam. Later werd dit de Dubbeldamseweg. Hoe oud zou het kinderversje zijn: "Op de Dubbeldamseweg, stond een rijtje bomen..." Ver buiten Dordrecht konden kinderen dit opzeggen. Ondanks het feit dat de woningen veel ouder zijn dan de eerder genoemde bejaardenflat en het politiebureau, staan deze hier nog steeds in volle glorie. Het verkeer begeeft zich comfortabel over de weg en niemand lijkt zich iets aan te trekken van de verkeersdrukte. Zelfs de politieman rijdt hier op zijn gemak midden op de weg. Paaltjes om de snelheid eruit te halen waren toen nog niet nodig.



Op een andere kaart van dezelfde weg zien we toch een aanwijzing dat het verkeer ietwat in betere banen moest worden geleid. Zie het eenvoudige verkeersbordje aan de rechterzijde van de weg.



Nog een foto van dezelfde weg. Zoals zo vaak bleven de wandelaars gewoon even rustig wachten totdat de fotograaf zijn kiekje had geschoten. Van enige stress is duidelijk geen sprake. Bij dit soort foto’s komen we vaak dezelfde persoon tegen. Op de voorgrond zien we een man met een baard. Omdat hij de enige was met een baard in Dordrecht is hij altijd gemakkelijk te herkennen. Bij ons is hij nu bekend met zijn bijnaam "Bakker de Post". Voor de goede orde: hij was postbesteller en hij heette Bakker. Door onze publicaties in DordtCentraal zijn we in contact gekomen met zijn kleindochter, Lenie Michielse- Bakker. Van haar ontvingen wij veel achtergrondinformatie over hem. Kijk maar hier als u meer van deze persoon wilt weten.



home

alle trajecten

volgend traject